2018թ.-ի նոյեմբերի 20-ին «Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների» ՀԿ նախագահ Հայկուհի Հարությունյանը, ներկայացրել է իր դիտարկումներն «Օպերատիվ հետախուզական գործունեության մասին ՀՀ օրենքի» փոփոխությունների անհրաժեշտությունը քննարկման ներքո:
Ըստ Հայկուհի Հարությունյանի՝ քաղաքացու համար գործող օրենսդրության շրջանակներում օրենքը պաշտպանության որևէ միջոց, մեխանիզմ չի նախատեսում: Առաջնայինը պետության հնարավոր միջամտության համար անձի պաշտպանության հնարավորություններ ստեղծելն է: Եթե անձը ստացել է քրեական գործի նյութեր, որտեղ իր վերաբերյալ առկա է որոշում օպերատիվ հետախուզական միջոցառումների կիրառման վերաբերյալ, նույնիսկ այդ պարագայում այդ որոշման օրինականության վիճարկման հնարավորություն չկա: Գործող օրենքի հետ կապված խնդիրները վեր են լուծվել և ներկայացվել Մարդու իրավունքների Եվրոպական Կոնվենցիայի և Մարդու իրավունքների Եվրոպական դատարանի որոշումներով այդ ուղղությամբ արձանագրված խախտումների լույսի ներքո:
Անհրաժեշտ է ունենալ հստակ, մանրամասն կանոններ, իրավակարգավորում հեռախոսային խոսակցությունների նկատմամբ միջամտություն կիրառելու համար: Բացի այդ, օրենքը պիտի բավարար հստակությամբ ներկայացնի այն հանգամանքները և պայմանները, որոնց առկայության պարագայում իրավասու մարմինները կարող են դիմել, օգատգործել այդ միջոցները:
Գործող օրենսդրության շրջանակներում պետք է հստակ ներկայացվեն իրավասու մարմնի հայեցողական լիազորությունները և այդ լիազորությունների իրականացման մեխանիզմները, ինչն անհատին համարժեք հնարավորություն կտա իր հեռախոսային խոսակցության կամայական միջամտությունից պաշտպանվելու համար:
Հայաստանի Հանրապետությունում գործող օրենքի շրջանակներում օպերատիվ հետախուզական միջոցների իրականացման նկատմամբ արդյունավետ վերահսկողությունը բացակայում է:
Միջոցների իրականացման նկատմամբ վերահսկողությունը, ընդհանուր վարույթի օրինականության նկատմամբ հսկողության լիազորությունների հետ, պատկանում է դատախազությանը:
Միևնույն ժամանակ, օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումների անցկացման որոշում կայացնելու համար դատախազն է ցուցում տալիս: Գործառույթների նման խառը մեխանիզմը, ըստ էության, չի կարող օպերատիվ հետախուզական միջոցների կիրառման օրինականության նկատամբ արդյունավետ վերահսկողություն համարվել:
Առավել ևս, երբ Օրենքով հստակ սահմանվում է, որ օպերատիվ-հետախուզական գործունեության կազմակերպման և իրականացման եղանակները դատախազական լիազորության սահմանների մեջ չեն մտնում:
Օրենքի համաձայն՝ իր նկատմամբ կիրառված օպերատիվ-հետախուզական միջոցառման կիրառման մասին անձը չի տեղեկացվում միջոցառումը կիրառելուց առաջ կամ դրա ընթացքում: Սա կարող է արդարցված համարվել ազգային անվտանգության և հասարակության պաշտպանության տեսանկյունից:
Այնուամենայնիվ,այն դեպքում, երբ քրեական գործի վարույթը կարճվում է, անձի նկատմամբ քրեական հետապնդումը դադարեցվում է, անձը պետք է տեղեկացվի իր նկատմամբ կիրառված օպերատիվ-հետախուզական միջոցառման մասին:
Մատնանշված խնդիրները միայն այսքանով չեն սահմանափակվում, և «Օպերատիվ հետախուզական գործունեության մասին» ՀՀ օրենքի ամբողջական վերանայման և մարդու իրավունքների պաշտպանության վրա հիմնված նոր օերնքի մշակման խիստ անհրաժեշտություն կա:
Հիշեցնենք, որ «Օպերատիվ հետախուզական գործունեության մասին ՀՀ օրենքի» փոփոխությունների անհրաժեշտությունը քննարկվել է «Իրավապահ մարմինների գործունեության սկզբունքները ժողովրդավարական և իրավական պետությունում» թեմայով միջոցառման շրջանակներում՝ կազմակերպված «Գործընկերություն հանուն բաց հասարակության» նախաձեռնության կողմից:
Քննարկմանը ամբողջությամբ կարող եք հետևել այստեղ՝
post
«Տարբեր հարթակներից, միջազգային կառույցների գնահատման արդյունքում ընդհանուր առմամբ նույն պատկերին
«Փաստացի մեկ նամակի միջոցով կարևորագույն պաշտոններ զբաղեցնող անձինք իրենց լիազորությունները
«Մի վնասիր սկզբունքը կարևոր է։ Ոչ մեկս էլ չենք ուզում
«Ցավալի և մտահոգիչ է, որ Ադրբեջանը ծանուցել է Կարմիր Խաչի
